Componist m/v (4)

Weet u het nog, van dat water en die steen? Het duurt even, maar uiteindelijk wordt zelfs een rots door vallende druppels uitgehold. Daarom nu mijn vierde spetter op de gloeiende plaat van de veronachtzaming van vrouwelijke componisten. Want mijn gedram begint langzaam vruchten af te werpen. Zo bracht het Rotterdams Philharmonisch Orkest onlangs een geheel aan composities van vrouwen gewijd concert en presenteerden de celliste Iris van Eck en de pianiste Ariëlle Vernède een cd met muziek van Henriëtte Bosmans, Louise Farrenc en Rebecca Clarke. Nu ben ik niet dol op gettovorming, maar de muziekwereld lijkt zich eindelijk bewust te worden van het bestaan van vrouwelijke toondichters.

Vaak komt dit soort initiatieven uit de koker van dames, maar ook heren beginnen zich te realiseren dat componeren niet uitsluitend een mannenzaak betreft. Dat besef vertoont soms ietwat Freudiaanse trekjes. Zo meldde een Vlaamse dirigent in het tijdschrift van zijn orkest dat hij een stuk van Sofia Goebaidoelina had geprogrammeerd, ‘een vrouwelijke componist’. Dito de presentator op Radio 4, die een compositie aankondigde van Isabelle Mundry, ‘een vrouwelijke componist’. Ik hoor nooit ‘Ludwig van Beethoven, een mannelijke componist’ – de toevoeging verraadt hun ongeloof.

Maar, het zaadje is ontkiemd, dus ik tel mijn zegeningen. Daartoe behoren helaas niet de viooltijgers Isabelle van Keulen en Janine Jansen. Juist van de jongere generaties zou ik een toewijding aan de goede zaak verwachten, maar dat is tot nu toe ijdele hoop gebleken. Noch op het afgelopen zomer door Van Keulen geprogrammeerde Delft Chamber Music Festival, noch tijdens het in december gehouden Kamermuziekfestival van Jansen in Vredenburg, klonk één noot van vrouwen. En dat in een tijd waarin velen, musici incluis, op hoge toon de islam beschuldigen van een vermeende discriminatie van vrouwen. Typisch geval van ‘de pot verwijt de ketel dat hij zwart ziet’.

Komende zomer programmeert Liza Ferschtman het Delftse evenement. Dus, kom op, Liza: doe er wat aan!!!

Thea Derks
Eerder verschenen in  Luister maart 2007