Componist m/v (2)

 

Wees niet bang, ik ga u niet wéér vragen welke namen u te binnen schieten bij het woord componist. Ik weet immers dat u als oplettende lezer onmiddellijk op de proppen komt met Hildegard von Bingen, Josina van Boetzelaer en Henriëtte Bosmans. Jammer genoeg lezen concertorganisatoren en artistiek managers de Luister kennelijk minder goed, want ook dit seizoen is het aandeel van vrouwelijke componisten op onze vaderlandse podia bedroevend klein.

Neem de Nederlandse Muziekdagen, die in december weer drie dagen lang in Muziekcentrum Vredenburg in Utrecht plaatsvinden. Sinds jaar en dag klinkt hier muziek van mannen, een enkele excuus-Calliope of -Caroline uitgezonderd. De huidige aflevering vormt hierop geen uitzondering, daarom noem ik het festival steevast de ‘Nederlandse Mannendagen’.

Dit keer tref ik echter één hoopgevend onderdeel: op zondag 12 december wordt de Henriëtte Bosmansprijs uitgereikt, vernoemd naar een van de kleurrijkste Nederlandse componisten van voor de oorlog. Zij studeerde bij Willem Pijper, maar liet diens droogkloterige kiemceltechniek voor wat hij was en schreef aansprekende muziek met een impressionistische flair, verwant aan het werk van Lili Boulanger en Claude Debussy.

Maar wie zijn de finalisten? Niet de avontuurlijke dames Mayke Nas; Astrid Kruisselbrink of Rozalie Hirs, maar drie heren: Lars Skoglund, Edward Top en Jeroen Roffel. Van een naar een vrouw vernoemde prijs had ik een iets evenwichtigere man/vrouw-verhouding verwacht. Op zoek dus naar de samenstelling van de jury - en warempel, ook die bestaat geheel uit mannen. Ik vraag de lijst met winnaars op. Sinds 1994 is de Henriëtte Bosmansprijs zes keer uitgereikt. Niet één keer aan een vrouw! Terwijl juist in het afgelopen decennium een hele generatie boeiende vrouwelijke toondichters is opgestaan, die het verdient gehoord en onderscheiden te worden.

En welke muziek klinkt er tijdens de feestelijke prijsuitreiking? Juist, geen noot van vrouwen, zelfs niet van de naamgeefster van de prijs. Zo wordt Henriëtte Bosmans in haar eigen naam het zwijgen opgelegd.

 

Thea Derks

Eerder verschenen in Luister december 2004 / januari 2005